Loài động vật song hành, gắn bó với con người trong suốt quá trình tiến hóa
Hệ can chi theo Âm lịch của những nước chịu tác động ảnh hưởng văn hóa truyền thống Trung Hoa cổ ứng với 12 con giáp, trong đó lợn là con giáp ở đầu cuối – Hợi, còn trước đó là Tuất ( chó ). Lợn cũng đứng sau cuối trong lục súc. 
Hình ảnh lợn trong tranh cắt giấy Trung Quốc.
Lợn nói chung vốn là động vật hoang dã có nguồn gốc ở lục địa Á – Âu. Lợn rừng từ rất lâu rồi được con người thuần hóa, nuôi như một dạng gia súc trong nhà để lấy thịt. Là con vật có sự thân mật trong đời sống con người, hình ảnh của động vật hoang dã này sớm đi vào thơ ca, hội họa, trở thành hình tượng của một số ít nền văn hóa truyền thống. Có thể nói, lợn là loài vật gắn bó và song hành với con người suốt trong quãng đường dài tiến hóa. Bởi vậy, nó có mối liên hệ truyền kiếp nhất với con người, không riêng gì người châu Á, châu Âu mà còn ở những nền văn minh khác.
Hình ảnh chú lợn trong nền văn hóa Việt Nam
Con lợn trong tâm thức của người Việt tượng trưng cho sự no ấm, nhàn nhã và sung túc. Chẳng thế mà người xưa từng có câu “ Tuổi Hợi nằm đợi mà ăn ”. Cũng từ ý niệm đó, tranh dân gian Đông Hồ sớm Open hình ảnh của những chú lợn trong những bức tranh ngày Tết, bởi đây là con vật mang lại nhiều suôn sẻ. 
Hình tượng đàn lợn mang ý nghĩa hình tượng của sum vầy, sung túc trong tranh Đông Hồ ngày Tết. Thuở trước cứ vào độ cuối năm, nhà nhà lại thường mua tranh Đông Hồ với hình ảnh mái ấm gia đình nhà lợn để làm quà biếu tết, với ý niệm chúc gia chủ no đủ sung túc cả năm. Đó là bức tranh “ Đàn lợn âm khí và dương khí ” hay “ Lợn ăn cây dáy ” với ý nghĩa hình tượng và trang trí cao. Bức tranh với đàn lợn con đang quây quần bên lợn mẹ, có bố cục tổng quan đơn giản và giản dị nhưng đậm đà tính hiện thực. Trên mình lợn được nghệ nhân làng Hồ vẽ những vòng xoáy Âm – Dương mang ý niệm sinh sôi nảy nở, qua đó gửi gắm tham vọng của người nông dân về một đời sống sung túc sum vầy, mái ấm gia đình hòa thuận, con cháu đầy đàn, hạnh phúc ấm no … Không chỉ trên tranh Tết, lợn còn Open trong những hình thù chạm khắc dân gian của người Việt, từ điêu khắc đình làng, những bức tượng, cho tới đồ vật vốn từng rất quen thuộc với trẻ nhỏ xưa kia – chú lợn đất đựng tiền. Lan man đến câu truyện của nhà hàng, thì đụng lợn ngày Tết đã vốn trở thành nét đẹp trong văn hóa truyền thống người Việt. Vào dịp Tết đến xuân về, ở những vùng quê nhỏ lại rôm rả í ới gọi nhau đụng lợn. Cứ vài nhà lại chung nhau một con lợn, chia thịt theo từng phần. Lợn được xẻ trước Tết để những nhà kịp có thịt gói bánh chưng, nấu đông, làm giò chả. Khi tiếng lợn kêu éc éc, mỗi người một công một việc. Cánh đàn ông bận đun nước, cắt tiết làm lông lợn, những chị phụ nữ chuẩn bị sẵn sàng rổ rá chia phần, còn đám trẻ nhỏ lại tranh nhau phần đuôi hay cái khủng hoảng bong bóng lợn. Dường như khi đó không khí ngày Xuân của sự đoàn viên, của những sẻ chia đã về thật gần. Rồi tới mâm cơm ngày Tết của người Việt, mặc dầu giản dị và đơn giản đơn sơ hay sơn hào hải vị, thịt lợn vẫn là thực phẩm chủ yếu. Nếu như người miền Bắc không hề thiếu bánh chưng, giò chả, thịt nấu đông, cho tới bát canh măng chân giò hầm hay nấu bóng bì ( chế biến từ da lợn ), thì người miền Nam phải có nồi thịt kho hột vịt mới đủ không khí ngày Xuân … Những chú lợn còn đi vào nghi lễ phong tục của người Việt. Có xã, làng nuôi lợn đợi đến lễ hội Xuân mới mang “ Ông Ỉn ” ra tế sinh. Với những nghi thức này, người dân cầu mong đón một năm mới an lành, suôn sẻ.
Đến những chú heo trong các nền văn hóa khác nhau
Xem thêm: Top 19 ảnh đẹp chibi nam mới nhất 2021
Trong những nền văn hóa truyền thống khác nhau, vị thế của loài vật này cũng có sự độc lạ rất lớn. Ngay từ thế kỷ 12, người Hồi giáo đã ban lệnh cấm ăn thịt lợn. Theo tín ngưỡng của họ, lợn không phải là động vật hoang dã sinh ra làm thức ăn cho con người. Trước đây, nhiều người tin rằng, đạo Hồi cấm ăn thịt lợn vì cho rằng đó là con vật rất linh. Nhưng trên trong thực tiễn, người Hồi giáo không ăn thịt lợn vì cho rằng đó là động vật hoang dã dơ bẩn. Người Do Thái thậm chí còn còn cho rằng lợn là hiện thân của quỷ dữ và họ cũng không ăn thịt của loài vật này. 
Lợn là một trong những động vật hoang dã song hành và gắn bó mật thiết với con người trong suốt quy trình tiến hóa. Tương tự, tại 1 số ít vương quốc đều không “ coi trọng ” con vật này, thậm chí còn coi rằng đó là hình tượng của sự phàm ăn, tượng trưng cho ngu dốt, tham lam và dục vọng. Trong khi đó, ở 1 số ít vương quốc phương Tây, lợn lại là loài vật được coi trọng. Thời Hy Lạp cổ, lợn là con vật hiến tế cho Nữ thần Demeter. Châu Âu thời cổ đại, lợn được Nữ thần sinh sản thương mến. Do vậy, lợn còn mang ý nghĩa hình tượng của sự thịnh vượng, phong phú. Tại Ireland, lợn là loài vật rất linh được tôn thờ. Trong kho tàng văn học cổ của người Ireland, truyền thuyết thần thoại về con vật này chiếm một số lượng không nhỏ. Trong câu truyện sử thi của người Ireland có những cái tên tương quan tới động vật hoang dã này, một trong số đó là Mucinis, có nghĩa là “ hòn đảo lợn ”. Văn hóa Trung Quốc cũng như 1 số ít nước Khu vực Đông Nam Á tôn vinh hình ảnh của lợn nhờ sự mập mạp, béo múp và mắn đẻ. Hình ảnh những chú lợn sớm Open trong món đồ vật thời cổ xưa như chén gốm đen khắc hình lợn rừng của nền văn hóa truyền thống Hà Mẫu Độ, khoảng chừng năm 5.000 đến 4.000 năm trước công nguyên. Hay trong chiêm tinh học Trung Hoa gắn đặc tính của lợn vào những người sinh năm Hợi. Người nào sinh vào năm này thường được tin rằng sẽ có cuộc sống từ tốn, sung túc, và suôn sẻ. Quốc gia láng giềng của Trung Quốc – Nước Hàn cũng tôn vinh hình ảnh của con lợn và dùng lịch can chi với hình tượng 12 con giáp. Còn với người Nhật, lợn rừng còn gọi là inoshishi, là vật cưỡi của Thần cuộc chiến tranh Usa Hachiman, là hình tượng của sự dũng mãnh. Từ đặc thù gan góc của lợn, người Nhật cũng đặt họ tên con cháu có chứa từ “ lợn ”. Họ làm vậy không phải vì lợn dễ nuôi, mà muốn nhìn nhận cao niềm tin dũng mãnh của loài lợn. Tương tự, người châu Âu cũng có nhận thức khá giống người Nhật và cho rằng lợn rừng tuy là loài động vật hoang dã hung ác, nhưng cứng rắn trong số những loài thú, dù chúng không có sừng. Mẫu hình lợn được chạm khắc trên những huy hiệu ở châu Âu, hình tượng của lòng dũng mãnh, như huy hiệu Richard III của Anh có hình hoa văn hai con lợn bao quanh, hay huy hiệu của Campbell Clan ở Scotland có phong cách thiết kế thủ lợn …
Việt Hà
Source: https://mekoong.vn
Category: Tài Liệu
